Prosječna neto-zarada u 2024. godini u opštini Bar iznosila je 834 eura, što je u odnosu na 2023. uvećanje za 10,3 odsto, ali i oko pet odsto niže u odnosu na prosječnu platu u Crnoj Gori koja je lani iznosila 876 eura.
To pokazuju podaci u Statističkom godišnjaku za 2024. godinu Monstata, a kojima se barska lokalna uprava, između ostalog, bavila u Strategiji zapošljavanja od 2021. do 2025.
Prema podacima Zavoda za zapošljavanje Crne Gore (ZZCG), u opštini Bar je 18. decembra prošle godine bilo prijavljeno 1.155 nezaposlenih građana, od čega 776 žena, ili 67 odsto. To predstavlja oko 22 odsto manje u odnosu na 2023. godinu, kada su posao preko ZZCG tražile 1.473 žene.
Do istog dana prethodne godine oglašeno je 1.663 slobodnih radnih mjesta, što znači da se tražnja radne snage, upoređujući sa 2023. godinom kada su oglašena 2.343 slobodna radna mjesta, smanjila za oko 30 odsto. Najveća potražnja, prema istoj evidenciji, zabilježena je u djelatnosti turizam i trgovina.
Ukupan broj stanovnika u Baru se povećao za 3.764 u periodu od 2011. do 2023. godine, odnosno porastao je za 8,9 odsto za 12 godina.
Prema podacima popisa stanovništa iz 2023. godine, na teritoriji opštine Bar živi 45.812 stanovnika (oko 7,3 odsto ukupne crnogorske populacije), a registrovana su 16.362 domaćinstva.
Od ukupnog broja stanovnika, 48,59 odsto su muškarci 22.258, a 51,41 odsto žene 23.554.
Prosječna starost stanovništva iznosila je 39,8 godina, što je na nivou države (39 godina).
Prema popisu iz 2023. godine evidentirana su 16.362 domaćinstva, što je za 15 odsto više u odnosu na broj domaćinstva iz 2011. godine 14.211.
RAST PRIVREDE, NEDOSTATAK RADNE SNAGE
Prema statističkim podacima, u 2024. godini ukupan broj aktivnih poslovnih subjekata u Baru iznosio je 5.767, što je za približno 5,7 osto više privrednih nego 2023.
U 2023. godini, usljed rasta privredne aktivnosti, sprovedene poreske reforme, te smanjenja sive ekonomije, zabilježen je rekordan broj prosječno zaposlenih, dok je stopa nezaposlenosti nastavila da se smanjuje. Makar tako piše u Akcionom planu zapošljavanja Opštine Bar u ovoj godini, koji je donijela lokalna uprava, a usvojila Skupština opštine.
Pored globalnih faktora, rast cijena i inflaciju su podstakli i domaći faktori, odnosno osnažena tražnja usljed rasta broja zaposlenih i ličnih dohodaka, rasta kreditnog zaduživanja, te rasta potrošnje stranih državljana koji borave u Crnoj Gori.
“Nedostatak radne snage, ocijenjen kao najveća biznis barijera u Crnoj Gori, posebno je izražen u turizmu. Uz to, često se nailazi na problem prijave stranaca za sezonski rad, za koje je procedura komplikovana i duga. Iako se turistička privreda permanentno zalaže da se u Crnoj Gori ostvari ambijent u kojem prioritet u zapošljavanju imaju domaći radnici, sadašnja ponuda stručnog kadra u sektoru turizma nije zadovoljavajuća”, navodi se u Akcionom planu.
Potrebno je, kako navode u barskoj upravi, omogućiti poslodavcima da u najkraćem roku i uz jednostavne procedure obezbijede odgovarajuću radnu snagu.
U narednom periodu, kako piše u ovom dokumentu, poseban akcenat potrebno je staviti na unapređenje poslovnog ambijenta, diverzifikaciju privrede, posebno sektora turizma, jer je isti prepoznat kao glavni pokretač lanca vrijednosti u cijeloj ekonomiji.
“Takođe, dodatnu pažnju treba usmjeriti na snaženje kapaciteta za proizvodnju energije iz obnovljivih izvora. Fokus ekonomske politike, u smislu horizontalnih mjera, trebalo bi da bude na olakšanju pristupa finansiranju, podršci zelenoj tranziciji i klimatskoj otpornosti, te sprovođenju digitalne transformacije društva i unapređenja efikasnosti javne administracije, što će podstaći rast i razvoj, odnosno ekonomsku integraciju u EU”.
Akcioni plan zapošljavanja za 2025. godinu sadrži plan aktivnosti u okviru tri cilja definisana Strategijom zapošljavanja Opštine Bar za period od 2021. do 2025. godine. Prvi cilj je unaprjeđenje kvaliteta radne snage, ili usklađivanje stručnih kvalifikacija i kompetencija radne snage u skladu sa potrebama tržišta.
Drugi cilj naveden je kao jačanje preduzetništva i kreiranje novih radnih mjesta, dok treći podrazumijeva povećanje zaposlenosti i socijalne uključenosti teže zapošljivih lica.
Ovim planom definisano je 35 aktivnosti, u okviru tri pomenuta operativna cilja - 11 aktivnosti za prvi, 14 za drugi i 10 aktivnosti za treći cilj.
NOVAC IZ BUDŽETA, OD DRŽAVE I GRANTOVA
Opština Bar planira da ove aktivnosti sprovede novcem iz lokalne kase i od dobijenih grantova, dok za neke projekte očekuju učešće državnih institucija, pokazuje tabela sa planiranim aktivnostima.
Tako će izvori finansiranja za programe obrazovanja odraslih biti ZZCG i grantovi Evropske unije. Resorno ministarstvo, poslodavci i Privredna komora obezbijediće sredstva za dualno obrazovanje, dok će Opština Bar, kada je u pitanju prvi cilj, finansirati “organizovane posjete sajmovima sezonskog zapošljavanja”.
Kada je u pitanju drugi cilj, barska uprava će platiti većinu programa i planiranih aktivnosti, među kojima je Program podrške razvoju preduzetništva u cilju kreiranja novih radnih mjesta, osnivanja novih privrednih subjekata i unaprjeđenje poslovanja postojećih za koji će biti izdvojeno 360 hiljada eura.
Iz lokalne kase će se podržavati i žensko preduzetništvo sa 100 hiljada eura, razvoj poljoprivredne sa 150 hiljada eura... Za ova sredstva predviđen je, u nekim slučajevima i završen, javni poziv.
Među aktivnostima koje će platiti Opština Bar su i programi edukacije i radnog osposobljavanja mladih koji će biti podržani sa nekoliko hiljada eura.
U ostvarivanje trećeg cilja barskoj samoupravi će “pomoći” i Fond za rehabilitaciju i zapošljavanje lica s invaliditetom, ZZCG i EU grantovi, koji će finansirati programe unaprjeđenja zapošljavanja osoba s invaliditetom, uključivanje pripadnika RE populacije u programe obrazovanja i osposobljavanja...
Bonus video:
